विश्व मधुमेह दिवस–२०२५ : ह्याम्स अस्पतालद्वारा डायबेटिज डे वाकाथन सम्पन्न

ह्याम्स (HAMS) अस्पतालले विश्व मधुमेह दिवसको अवसरमा आफ्नाे वार्षिक डायबेटिज डे वाकाथन सफलता पूर्वक सम्पन्न गरेको छ। कार्यक्रमले मधुमेहको रोकथाम तथा व्यवस्थापन सम्बन्धी जनचेतना अभिवृद्धिमा महत्वपूर्ण योगदान पुर्‍याएको अस्पतालले जनाएको छ।

‘Diabetes and Workplace’ मा विशेष केन्द्रित

यस वर्षको वाकाथन ‘Diabetes and Workplace’ विषयवस्तुमा केन्द्रित थियो, जसले कार्यस्थलमा बसाइ केन्द्रित जीवनशैली, तनाव र अनुशासनहीन भोजनका कारण मधुमेहको जोखिम उच्च रहने भएकाले यस रोगको प्रभावकारी व्यवस्थापन अत्यावश्यक रहेको सन्देश दियो।

कार्यक्रममा सहभागीहरूले विभिन्न सचेतनामूलक प्ले–कार्ड बोकेर रोकथाम, समयमै पहिचान र नियमित व्यवस्थापन सम्बन्धी सन्देश प्रवाह गरे। उनीहरूले कार्यस्थलमा स्वास्थ्य–मैत्री वातावरण निर्माण गर्ने, स्वास्थ्य परीक्षणलाई प्राथमिकता दिने तथा डिजिटल स्वास्थ्य प्रविधिको उपयोग बढाउन आग्रह गरे।

डब्ल्यूएचओ र आईडीएफका वैश्विक विषयवस्तुहरूलाई स्थानीय अभियानसँग जोडियो

विश्व स्वास्थ्य संगठन (WHO) ले यस वर्षको विश्व मधुमेह दिवसको वैश्विक विषयवस्तु ‘Diabetes Across Life Stages’ घोषणा गरेको छ, जसले बाल्यावस्थादेखि बुढ्यौलीसम्मका सबै जीवनचरणमा मधुमेहको प्रभाव रहने संकेत गर्छ। नेपालमा चलाइएको ह्याम्सको अभियान यसै विषयवस्तुसँग मेल खान्छ।

त्यस्तै, International Diabetes Federation (IDF) ले ‘Diabetes and Well-being’ विषयवस्तु अघि सारेको छ, जसले मधुमेहसँग सम्बन्धित शारीरिक तथा मानसिक स्वास्थ्यलाई समग्र रूपमा सम्बोधन गर्नुपर्ने बताउँछ।

ह्याम्स वाकाथनले यी दुवै वैश्विक सन्देशलाई समेट्दै, मधुमेहको उपचार मात्र नभई जीवनशैली सुधार नै दीर्घकालीन समाधान भएको स्पष्ट गरेको छ।

कार्यस्थलमै स्वास्थ्य सुरक्षित गर्ने अवधारणामा जोड

आधुनिक पेशागत जीवनशैली—लामो समय बस्ने, तनाव, अनियमित भोजन—मधुमेहका प्रमुख जोखिम हुन्। त्यसैले वाकाथनले कार्यस्थलमै स्वास्थ्य संरक्षण गर्ने रणनीतिमा जोड दियो।

सहभागीहरूले कार्यस्थलका लागि निम्न महत्त्वपूर्ण सुझाव सार्वजनिक गरे—

नियमित शारीरिक गतिविधि : स-साना ब्रेक, सक्रिय यात्रालाई प्रोत्साहन।

स्वस्थ भोजनको अभ्यास : सन्तुलित आहार र अस्वस्थ स्न्याक्सबाट टाढा।

समयमै स्वास्थ्य परीक्षण : संस्थागत स्वास्थ्य कार्यक्रममार्फत प्रारम्भिक स्क्रिनिङ।

लचिलो कार्य व्यवस्थापन : मधुमेह व्यवस्थापन गरिरहेका व्यक्तिका लागि अनुकूल वातावरण, जस्तै रगत परीक्षण वा उपचारका लागि समय व्यवस्थापन।

ह्याम्स अस्पतालका आयोजकहरूका अनुसार यस्ता अभियानले गैर-संक्रामक रोग (NCD) नियन्त्रणको राष्ट्रव्यापी प्रयासमा महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्छन्।

डिजिटल हेल्थ : मधुमेह व्यवस्थापनमा आधुनिक समाधान

टेक–केन्द्रित समुदायका लागि मधुमेह व्यवस्थापन र प्रविधिबीचको सम्बन्ध अत्यन्त महत्त्वपूर्ण छ। आधुनिक कार्यस्थलमा डिजिटल स्वास्थ्य उपकरणहरूको भूमिका बढ्दै गएको छ।

मुख्य प्रविधिहरू—

१. रिमोट मोनिटरिङ

वेयरेबल सेन्सरहरू वा Continuous Glucose Monitoring (CGM) उपकरणले रगतमा ग्लुकोजको मात्रा निरन्तर ट्र्याक गरी मोबाइल एप वा स्वास्थ्यकर्मीलाई पठाउँछन्।

२. टेलिकन्सल्टेशन

कार्यालयमै बस्दै विशेषज्ञको परामर्श लिन सकिने भएकाले समय बचत तथा अनुपस्थिती कम हुन्छ।

३. वेलनेस एप्स

भोजन, व्यायाम र तनाव व्यवस्थापन सम्बन्धी व्यक्तिगत मार्गदर्शन उपलब्ध गराउने एपहरूले स्वास्थ्य सचेतना बढाउँछन्।

यी प्रविधिहरूका कारण स्मार्टफोन कार्यस्थलमै व्यक्तिगत स्वास्थ्य प्रबन्धक जस्तै बनेको छ।

सार्वजनिक स्वास्थ्यका लागि निरन्तर जागरूकता आवश्यक

ह्याम्स अस्पतालको डायबेटिज डे वाकाथनमा समुदायका विभिन्न क्षेत्रमा सक्रिय सहभागिता देखिनु जनस्वास्थ्यप्रतिको साझा प्रतिबद्धताको संकेत हो।

कार्यक्रमले उपचारभन्दा पनि जीवनशैलीमा सकारात्मक परिवर्तन नै मधुमेह रोकथामको सबैभन्दा प्रभावकारी उपाय हो भन्ने सन्देश दियो।

यस अभियानको सफलता नेपालमा गैर-संक्रामक रोग नियन्त्रणका लागि निरन्तर स्वास्थ्य शिक्षा, जनचेतना र डिजिटल स्वास्थ्य Former संरचना विस्तार आवश्यक रहेको प्रमाणित गर्छ।