दुई महिनामा थपियो ९४ अर्ब ५२ करोड ऋण

काठमाडौं । चालू आर्थिक वर्ष २०८१/८२ का प्रारम्भिक दुई महिनामा (साउन-भदौ) ९४ अर्ब ५२ करोड रुपैयाँ ऋण थपिएको छ । गत आर्थिक वर्ष २०८०/८१ मा नेपालको कुल सार्वजनिक ऋण २४ खर्ब ३४ अर्ब रुपैयाँ थियो, जुन चालू आर्थिक वर्षको दुई महिनामा बढेर २५ खर्ब २८ अर्ब ६२ करोड रुपैयाँ पुगेको छ । यसले कुल गार्हस्थ्य उत्पादनको ४४.३२ प्रतिशतलाई प्रतिनिधित्व गर्छ ।

यस वर्ष सरकारको लक्ष्य पाँच खर्ब ४७ अर्ब रुपैयाँ ऋण परिचालन गर्ने रहेको छ । भदौको अन्त्यसम्ममा नेपालले एक खर्ब चार अर्ब पाँच करोड रुपैयाँ ऋण प्राप्त गरेको छ, भने त्यही अवधिमा ३९ अर्ब ६७ करोड रुपैयाँ भुक्तानी गरेको छ । विदेशी मुद्राको विनिमय दरमा आएको परिवर्तनका कारण ३० अर्ब १४ करोड रुपैयाँको नोक्सान भएको छ ।

सार्वजनिक ऋण प्राप्तिमा सरकारले वार्षिक लक्ष्यको १८.६६ प्रतिशत हासिल गरेको छ, जसमा आन्तरिक ऋण २७.२७ प्रतिशत र बाह्य ऋण ६.४८ प्रतिशत छ । ऋण सेवा खर्चतर्फ, सरकारले चालू आर्थिक वर्षमा चार खर्ब दुई अर्ब रुपैयाँ बजेट विनियोजन गरेकोमा भदौको अन्त्यसम्म ४७ अर्ब ७१ करोड रुपैयाँ भुक्तानी गरेको छ । यसले वार्षिक बजेटको ११.८४ प्रतिशत हिस्सा ओगटेको छ, जुन कुल गार्हस्थ्य उत्पादनको आधारमा ०.८४ प्रतिशत हो ।

नेपालले विभिन्न १७ निकायहरूसँग १० वटा मुद्रामा वैदेशिक ऋण बाँकी राखेको छ । तीमध्ये सबैभन्दा बढी विशेष आहरण अधिकार (एसडिआर) मा ७४.५४ प्रतिशत र अमेरिकी डलरमा १७.१४ प्रतिशत ऋण बाँकी छ । जापानी येनमा ४.०६ प्रतिशत र चिनियाँ युआनमा २.८२ प्रतिशत ऋण बाँकी छ ।

अन्तिम एक दशकमा नेपालले परिचालन गर्ने ऋणको रकममा उल्लेखनीय वृद्धि भएको छ । यो वृद्धि २०७२ को विनाशकारी भूकम्प, त्यसपछि भएको पुनर्निर्माण, कोभिड-१९ महामारी, संघीयताको कार्यान्वयनले थपेको खर्च, र विकास निर्माणमा उच्च लगानीका कारण भएको हो ।